ks. Józef Stala (red.)

Katecheza specjalna dzisiaj - Problemy i wyzwania

Kategoria

katecheci, wychowawcy

Wydawnictwo Jedność

Cena 34.60 zł

ISBN 83-7224-659-9
487 stron
format 160x230 mm
oprawa miękka
Kielce 2003 r.
waga 0.742 kg
nr kat. Rhema 09584

Nakład wyczerpany!

Notka

"Wraz z powrotem nauki religii do szkół w 1990 roku rozpoczął się nowy etap polskiej katechezy, w tym katechezy specjalnej. Miejscem katechizowania stała się znów polska szkoła, w tym także szkoła specjalna. Stąd paląca potrzeba tworzenia odpowiednich programów, podręczników, pomocy, literatury fachowej oraz specjalistycznego przygotowania katechetów do katechizowania osób znajdujących się w szczególnych sytuacjach. Duszpasterstwo osób w szczególnych sytuacjach i katecheza specjalna wymaga dzisiaj nowego spojrzenia oraz nowej świadomości duszpasterzy i katechetów, a przede wszystkim rzetelnego przygotowania się w ramach studiów do tej pracy. Jest to dla Kościoła pewnego rodzaju sprawdzian otwartości i wrażliwości na każdego człowieka, zwłaszcza tego słabego - niepełnosprawnego. Niniejsza pozycja jest próbą odpowiedzi na powyższe zagadnienia. Przedstawia problemy i wyzwania stojące dzisiaj przed Kościołem realizującym swą misję: wychowanie w wierze dzieci, młodzieży i dorosłych - osób znajdujących się w szczególnych sytuacjach, Po omówieniu zagadnień wprowadzających ż katechezy specjalnej przedstawiono tematy z podstawowych działów katechezy specjalnej: oligokatechezy, tyflokate-chezy, surdokatechezy i katechezy grup niedostosowanych społecznie",
(Bp Wiktor Skworc - ze wstępu)
"Katecheza specjalna pozostaje wciąż wyzwaniem dla Kościoła, nie tyle z racji zainteresowania osobami niepełnosprawnymi, obecnymi w refleksji eklezjalnej, ile bardziej z tytułu wciąż małej liczby pomocy formacyjnych. Dlatego należy z radością powitać inicjatywę wydania dzieła zbiorowego pod redakcją ks. Józefa Stali, w którym proponuje się bodaj po raz pierwszy w Polsce tak szeroko analizowane zagadnienia niepełnosprawności oraz próby dotarcia w ten obszar z chrześcijańskim orędziem. Autorzy wchodząc w poszczególne rodzaje niepełnosprawności chcą nas zarazem przyzwyczaić, abyśmy rozumieli katechezę także w tych kategoriach, którymi posługuje się pedagogika specjalna. Można wyrazić nadzieję, że nie będzie już od tej pory obco dla nas brzmieć oligokatecheza, tyflokatecheza, surdokatecheza..."
(Ks. prof. dr hab, Kazimierz Misiaszek - z recenzji)

Spis treści

Słowo wstępne
I. ZAGADNIENIA WPROWADZAJĄCE
Ks. Radosław Chałupniak: Katecheza specjalna - w centrum
czy na marginesie działalności katechetycznej Kościoła?
Ks. Zdzisław Brzezinka: Miejsce katechezy specjalnej we
współczesnym systemie kształcenia katechetów w Polsce
Ks. Andrzej Kiciński: Katecheta specjalny
Ks. Józef Stalą: Katecheza specjalna wyrazem troski o każdego człowieka w świetle dokumentów synodalnych Kościoła w Polsce po 1980 roku
Ks. Mirosław Cisowski: Duszpasterstwo i katecheza osób niepełnosprawnych w oparciu o doświadczenia i refleksję Kościoła we Włoszech
Ks. Adam Solak: Szkoła miejscem przyjaznym dla dziecka
niepełnosprawnego
Ewa Tomasik: Podstawowe zagadnienia pedagogiki specjalnej
Elżbieta Dziwosz: Główne założenia teorii podręcznika
do nauki religii dla szkoły specjalnej
Elżbieta Osewska: Pomoc rodzinie z osobą niepełnosprawną
w świetle polityki prorodzinnej Polski po roku
Agnieszka Dzięgiel: Prawa edukacyjne osób niepełnosprawnych
(prawo międzynarodowe i polskie)
Ks. Krzysztof Bochenek: Filozoficzne racje godności osobowej
człowieka upośledzonego

Wstęp

(...)
"Każda wspólnota chrześcijańska za osoby wyjątkowo umiłowane przez Pana uważa tych, którzy - szczególnie wśród najmniejszych - cierpią upośledzenie fizyczne, umysłowe i inne braki. Rozwinięta świadomość społeczna i eklezjalna oraz niewątpliwy postęp pedagogii specjalnej sprawiają, że rodzina i inne miejsca formacyjne mogą ofiarować im odpowiednią katechezę, do której mają oni prawo jako ochrzczeni - a jeśli nie jako ochrzczeni, to jako powołani do zbawienia. Miłość Ojca do tych najsłabszych dzieci i ciągła obecność Jezusa wraz z Duchem prowadzą do ufności, że każda osoba, jakkolwiek byłaby ograniczona, jest zdolna do wzrostu w świętości. Nauczanie wiary, które obejmuje przede wszystkim rodzinę, wymaga odpowiednich i dostosowanych do osoby dróg, uwzględnia wskazania badań pedagogicznych, urzeczywistnia się w sposób owocny w kontekście całościowego wychowania osoby. Należy jednak unikać ryzyka polegającego na spychaniu katechezy specjalistycznej na margines duszpasterstwa wspólnotowego. Aby to nie nastąpiło, wspólnota chrześcijańska powinna stale być uwrażliwiana i angażowana. Szczególne wymagania takiej katechezy żądają od katechetów odpowiednich kompetencji i sprawiają, że ich służba jest jeszcze bardziej zasługująca na pochwałę" (DOK 189).
Decyzja ustanawiająca rok 2003 Europejskim Rokiem Osób Niepełnosprawnych została podjęta przez Radę EU dnia 3 grudnia 2001 roku. Wcześniej, bo 12 maja 2000 roku, ogłoszono komunikat "Ku Europie bez barier dla osób niepełnosprawnych", w którym planowano rok 2003 ogłosić Europejskim Rokiem Niepełnosprawnych Obywateli. W dniu 29 maja 2001 roku przedstawiono projekt Europejskiego Roku Osób Niepełnosprawnych (ERON) - i ta nazwa została.
Argumenty "za" ERON: dane statystyczne, z których wynika, że 38 min Europejczyków to osoby niepełnosprawne, co stanowi 10% populacji Europy. Rok 2003, dlatego że ma to podkreślić 10. rocznicę przyjęcia przez Zgromadzenie ONZ Standardowych Zasad Wyrównywania Szans Osób Niepełnosprawnych, które umożliwiły dokonanie znaczącego postępu w podejściu do zagadnienia niepełnosprawności zgodnie z zasadami i prawami człowieka.

Fragment tekstu

5. Sposoby komunikowania treści religijnych w toku katechizacji indywidualnej dziecka autystycznego w l etapie edukacyjnym
Katechizacja indywidualna dziecka autystycznego w I etapie edukacyjnym ma wiele znamion terapii, a niekiedy także rehabilitacji. W związku z tym w katechizacji indywidualnej z dzieckiem autystycznym potrzebne ą najpierw metody terapii dające poczucie bezpieczeństwa osobie katechizowanej, a jednocześnie pozwalające nauczycielowi religii dość szybko nawiązać z nią kontakt emocjonalny, co warunkuje dalszą edukację katechetyczną. Ma to szczególne znaczenie w sytuacji, gdy dziecko z zaburzeniami autystycznymi, poddane oddziaływaniom katechetycznym, przejawia silne zachowania lękowe uzewnętrzniające się chęcią odizolo-vania od otoczenia lub agresją i reakcjami destruktywnymi, ucieczką od interakcji z katechetą. W związku z tym wskazane jest stworzenie dziecku artystycznemu w toku katechizacji indywidualnej bezpiecznego środowiska, w którym udaje się skoncentrować uwagę dziecka, wywołać i kierować nią, dzięki znaczącym dla niego i motywującym aktywnościom. Poczucie bezpieczeństwa zapewniają sytuacje układające się dla dziecka v znane i przewidywalne schematy. Dlatego ważna jest w katechizacji indywidualnej z dzieckiem autystycznym regularność odbywanych spotkań, to samo miejsce katechezy, ten sam katecheta.
Nauczyciel religii, próbując nawiązać z dzieckiem autystycznym więź emocjonalną powinien zwracać uwagę na fizyczny kontakt. Stanowi on dla dziecka autystycznego pierwotne źródło informacji koniecznych dla rozwoju świadomości ciała i wyobrażenia siebie. Pomocne mogą okazać się tu wybrane elementy metody Knilla wraz ze specjalnie skomponowaną a jej potrzeby muzyką, wspomagającą katechezę indywidualną z dzieckiem autystycznym.

Strona redakcyjna

Copyright by Wydawnictwo JEDNOŚĆ, Kielce 2003
Redakcja techniczna
Marcin Satro

Projekt okładki
Justyna Kulaga-Wytrych

Imprimatur
OW - 2/30/03 Tarnów, 6 maja 2003 r.
Bp Władysław Bobowski

ISBN 83-7224-659-9

WYDAWNICTWO "JEDNOŚĆ"
25-013 Kielce, ul. Jana Pawła II nr 4

Dział sprzedaży: tel. (0-41) 344-98-63

Redakcja: tel. (0-41) 368-11-10

www.jednosc.com.pl
e-mail: jednosc@jednosc.com.pl

drukarnia
JEDNOŚĆ