ks. dr Roman Bogacz (red.)

Książę niezłomny - Kardynał Adam Sapieha

Kategoria

biografie

Wydawnictwo Unum

Cena 20.20 zł

ISBN 83-87022-70-5
285 stron
format 140x200 mm
oprawa miękka
Kraków 2001 r.
waga 0.402 kg
nr kat. Rhema 02675

Towar lub tytuł już niedostępny

Spis treści

ks. Jerzy Wolny
BIOGRAM KARDYNAŁA ADAMA STEFANA SAPIEHY
Stefan Kieniewicz
ŚRODOWISKO RODZINNE ADAMA STEFANA SAPIEHY
ks. Jerzy Wolny
MŁODOŚĆ I PIERWSZE LATA DZIAŁALNOŚCI
ADAMA STEFANA SAPIEHY
bp Marian Rechowicz
LWOWSKIE LATA ADAMA STEFANA SAPIEHY
ks. Bolesław Kumor
POWOŁANIE ADAMA STEFANA SAPIEHY
NA BISKUPSTWO KRAKOWSKIE
ks. Antoni Baciński
AKCJE ORGANIZACYJNE ARCYBISKUPA ADAMA STEFANA SAPIEHY NA POLU CHARYTATYWNYM PODCZAS OKUPACJI NIEMIECKIEJ (1939-1945)
ks. Stanisław Dobrzanowski
ARCHIDIECEZJA KRAKOWSKA PODCZAS
OKUPACJI NIEMIECKIEJ
ks. Jerzy Wolny
OSTATNIE LATA DZIAŁALNOŚCI KOŚCIELNEJ ADAMA STEFANA SAPIEHY
Zdzisław Wiglusz
KRONIKA ŻYCIA I DZIAŁALNOŚCI ADAMA STEFANA KARDYNAŁA KSIĘCIA SAPIEHY

Wstęp

(...)
"Lata płyną naprzód, już wielu nie pamięta księcia kard. Adama Stefana Sapiehy. Ci, którzy pamiętają, tak jak ja, mają obowiązek przypomnieć, aby ta wielkość trwała i tworzyła przyszłość narodu i Kościoła na tej polskiej ziemi" - tymi słowami 16 czerwca 1999 r. Ojciec Święty Jan Paweł II przypomniał krakowianom zgromadzonym przed Bazyliką Ojców Franciszkanów swojego wielkiego poprzednika na stolicy św. Stanisława. Pięćdziesiąt lat historii to czas, w którym pewne wydarzenia zaczynają świecić nowym blaskiem, oświetlając następujące po nich dzieje tak, że stają się one kluczem do ich zrozumienia. Takim kluczem do zrozumienia najnowszych dziejów Kościoła krakowskiego i wszystkich wydarzeń, które w nim i wokół niego się rozgrywały w ostatnim wieku jest postać wielkiego księcia kardynała Adama Stefana Sapiehy. Ten "niezłomny książę", jak dzisiaj powszechnie określa się krakowskiego biskupa, przeprowadził powierzony mu Kościół poprzez niezwykle trudne dzieje, począwszy od czasów niewoli poprzez okres odradzania się Ojczyzny i dwie wojny światowe. Z nieugiętą siłą stawał w obronie powierzonego mu ludu, szczególnie stanowczo wobec okupanta niemieckiego i rodzącej się komunistycznej władzy polskiej, wrogo nastawionej do Kościoła.
Pięćdziesiąt lat po jego śmierci "ci, którzy pamiętają" mają obowiązek ukazywać młodym wielkie wartości, dzięki którym nasza Ojczyzna może istnieć na mapach świata i chlubić się wielkimi synami swojego narodu.(...)

Fragment tekstu

(...)
LWOWSKIE LATA ADAMA STEFANA SAPIEHY
BP MARIAN RECHOWICZ
Lwowskie lata A. S. Sapiehy przypadały na naukę gimnazjalną, a po inkardynacji do archidiecezji lwowskiej i przyjęciu święceń kapłańskich na pracę duszpasterską oraz piastowanie urzędów kościelnych.
Arcybiskup lwowski Józef Bilczewski wspomina jego nazwisko w swoim Dzienniku raczej rzadko. Uważał on Sapiehę za dobrego przedstawiciela interesów polskich w Watykanie. W r. 1910 prosi! papieża za pośrednictwem Sapiehy o złote korony do obrazu Matki Bożej w Częstochowie. Na ręce Sapiehy przesyłano również memoriały do papieża w sprawie nuncjusza Benigniego, niechętnego Polakom. W tym czasie powierzono też Sapieże założenie polskiej agencji prasowej na terenie Rzymu. Wszystko to w niemałym stopniu zaważyło na przychylności abpa Bilczewskiego dla młodego Sapiehy, gdy namiestnik Bobrzyński zabiegał u niego o poparcie jego kandydatury na biskupią stolicę krakowską. Wprawdzie abp Bilczewski uważał, że Sapieha "w wystąpieniach jest nieśmiały", lecz mimo to umieścił jego nazwisko w swoim terno przesianym do Wiednia proponując go, obok bpa Nowaka i Bandurskiego na biskupa w W kowie. Warto jeszcze przypomnieć, że właśnie we lwowskim okresie swego życia nawiązał Sapieha trwałą przyjaźń z arcybiskup ormiańskim Józefem Teodorowiczem. Przyjaźni tej pozostał wierny aż do jego śmierci (t 1938), choć, jak się zdaje, często nie podzielał poglądów politycznych hierarchy ormiańskiego, który należałl do zwolenników Narodowej Demokracji. Do czasów upadku monarchii Habsburgów wszyscy trzej arcybiskupi lwowscy: rzymskokatolicki Józef Bilczewski ( 1923), grekokatolicki Andrzej Szeptycki (t 1944) i ormiański Józef Teodorowicz ( 1938) należeli w swoim czasie do Izby Panów w Wiedniu, odgrywając w polityce Galicji i w jej stronnictwach politycznych wybitną rolę. Zapiski abpów Seweryna Morawskiego (t 1900) i Józefa Bilczewskiego mało miejsca poświęcają sprawom duszpasterskim, są jednak pełne notatek o wizytach, rozmowach, konferencjach, spotkaniach, audiencjach w sprawach politycznych. Abp Bilczewski, hierarchicznie postawiony w Galicji najwyżej, stale organizował konferencje episkopatu galicyjskiego. Jego przewodnictwo nie wynikało jednak z tytułu prymasa kościoła galicyjskiego, nota bene tytułu nadanego przez Austrię jeszcze w r. 1818 arcybiskupom łacińskim i grekokatolickim, którego nikt pod koniec wieku XIX już nie uznawał. Wyjątkowe stanowisko społeczne i kościelne arcybiskupów metropolitów lwowskich obrządku łacińskiego sprawiało, że o ich protekcję i patronat ubiegały się wszystkie stronnictwa, wyjąwszy socjalistów, odznaczających się wówczas antyklerykalizmem i agresywnością wobec Kościoła. Gdy arcybiskup grekokatolicki Andrzej Szeptycki prowadził zaciętą walkę z ruchem staroruskim, solidaryzującym się z rosyjskością i prawosławiem, musiał także przeciwstawić się propagandzie antycerkiewnej, sympatyzującej z socjalizmem Iwana Franki i oparł się na ruchu młodoukraińskim świętojurców. Sytuacja polityczna biskupów łacińskich była jeszcze bardziej skomplikowana. Biskup przemyski Józef Pelczar ( 1924) w programie realizacji społecznych encyklik papieskich zorganizował Związek Katolicko-Społeczny (ZKS), zakładany następnie w parafiach diecezji przemyskiej. Inicjatywa ta, mająca wciągnąć do obrony Kościoła aktywnych katolików świeckich, zmieniała swoje formy. Natomiast biskup tarnowski Leon Wałęga (t 1933) wdał się w gwałtowny konflikt z ruchem ludowym,
zarówno odłamu Witosa, jak i Stapińskiego, dążąc do założenia katolickiego stronnictwa ludowego.(...)
t
lego stronnictwa ludowego10.

Strona redakcyjna

Redakcja
KS. DR ROMAN BOGACZ
Redakcja techniczna
SEBASTIAN WOJNOWSKI
Projekt okładki
JADWIGA MĄCZKA
Korekta
TERESA MALEC
AGNIESZKA WALCZY
TERESA PIECH
Copyright 2001 by Wydawnictwo UNUM
ISBN 83-87022-70-5
Wydawnictwo UNUM
31-002 Kraków, ul. Kanonicza 3
tel. (12) 422 56 90