ks. Józef Kupny, ks. Stanisław Fel

Katolicka Nauka Społeczna - Podstawowe zagadnienia z życia gospodarcz.

Do każdej przesyłki
dołączamy prezent!

Pozycja archiwalna.

Nie gwarantujemy, że zamówienie będzie mogło być zrealizowane.

Notka

Lata osiemdziesiąte przyniosły w naszym kraju
"odkrycie" katolickiej nauki społecznej.
Wcześniej niewielu zdawało sobie sprawę z tego,
że Kościół - począwszy od końca XIX wieku -
w dyskusji z ideologiami liberalizmu i socjalizmu
kształtował swoją doktrynę społeczną,
która wywarła głęboki wpływ na prace teoretyczne
wielu uczonych katolickich
i praktyczne rozwiązania
palących problemów społeczno-gospodarczych.
Zgromadzony w tym tomie zbiór artykułów jest próbą podręcznikowej prezentacji stanowiska katolickiej nauki społecznej w istotnych kwestiach życia gospodarczego. Wkład uczonych z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych wzbogacił publikację różnorodnością ujęć i doświadczeniami innych krajów.

Spis treści

Wstęp

przemysłu w XIX stuleciu i jego konsekwencje dla Europy,
Henryk Olszar
Społeczno-etyczny wymiar pracy ludzkiej, Stanisław Fel
Bezrobocie jako wyzwanie dla solidarności społecznej, Arkadiusz Wuwer
Związki zawodowe, Maria Miczyńska-Kowalska
Przedsiębiorstwo wspólnotą osób pracujących, Józef Kupny,
Porządek własności w kontekście powszechnego przeznaczenia dóbr,
Jerzy Gocko
Etyka konsumpcji, Karl-Georg Michel
Rynek i wolna konkurencja, Jerzy Michałowski
Zadania państwa w gospodarce, Lothar Roos
Podatki jako problem etyczno-społeczny, Joachim Wiemeyer
Troska Kościoła o ochronę środowiska, Janusz Mariański
Integralne rozumienie postępu i rozwoju, Ireneusz Stolarczyk
Ocena etyczna globalizacji, Simona Beretta
Wort der Herausgeber
Noty o Autorach

Wstęp

(...)
Lata osiemdziesiąte przyniosły w naszym kraju "odkrycie" katolickiej nauki społecznej. Wcześniej niewielu zdawało sobie sprawę z tego, że Kościół - począwszy od końca XIX wieku - w dyskusji z ideologiami liberalizmu i socjalizmu kształtował swoją doktrynę społeczną, która wywarła głęboki wpływ na prace teoretyczne wielu uczonych katolickich i praktyczne rozwiązania palących problemów społeczno-gospodarczych. Pojawiające się wtedy zainteresowanie katolicką nauką społeczną wiązało się z poszukiwaniem takiej drogi reform społecznych i gospodarczych, która byłaby do przyjęcia dla społeczeństwa płacącego coraz wyższą cenę za socjalistyczne eksperymenty gospodarcze. Dzisiaj jest podobnie. Po wielu latach olbrzymiego wysiłku całego społeczeństwa, - płacącego niewiarygodną wprost cenę za proces modernizacji gospodarki i dostosowywania jej do wymogów rozwiniętych krajów Europy Zachodniej, - maleje zaufanie do rozwiązań liberalnych. Oczywiście prawdą jest, że "reformy gospodarcze prowadzą zawsze przez dolinę łez", ale koszty społeczne reform muszą być zdecydowanie ograniczane. Jak to osiągnąć? Nie ma prostych rozwiązań, jednak katolicka nauka społeczna wypracowała pewne zasady, których realizacja może łagodzić ten proces, a przede wszystkim umożliwia zbudowanie sprawiedliwego i szanującego godność każdego człowieka ładu społeczno-gospodarczego. Kościół nie określa konkretnego modelu, ani nie tworzy nowego systemu porządku gospodarczego. Jego wskazania dotyczą raczej etycznego aspektu tego rodzaju ludzkiej aktywności.
Zgromadzony w tym tomie zbiór artykułów jest próbą podręcznikowej prezentacji stanowiska katolickiej nauki społecznej w istotnych kwestiach życia gospodarczego. Układ książki podyktowany został wytycznymi programu studiów w wyższych seminariach duchownych w Polsce (Ratio studiorum), jednak ze względu na wagę problemu do zestawu tego dołączono jeszcze artykuły poświęcone konsumpcji i globalizacji. Wkład uczonych z polskich i zagranicznych ośrodków naukowych wzbogacił publikację różnorodnością ujęć i doświadczeniami innych krajów.
W specyfikę współczesnych zagadnień gospodarczych wprowadza opracowanie Henryka Olszara zatytułowane Rozwój przemyski w XIX stuleciu i jego konsekwencje dla Europy. Zarysowuje on główny kierunek i regiony modernizacji dziewiętnastowiecznej Europy, ukazując wyłaniające się kontrasty gospodarcze. Następnie przedstawia konsekwencje rewolucji przemysłowej w dziedzinie społecznej: powstanie nowych klas społecznych, zachwianie stabilizacji rodziny, radykalna zmiana sytuacji kobiet, migracje, praca dzieci, nieludzkie warunki pracy, wyzysk i bieda. Niezadowolenie społeczne i sprzeciw wobec degradacji człowieka i niesłychanego wyzysku w dziedzinie zarobków, warunków pracy, prowadziły w XIX wieku do konfliktu społecznego.

Fragment tekstu

(...)
ETYKA KONSUMPCJI
Takich obrazów telewizyjnych nie widziano do tej pory w Europie. Płonące stosy, na których palono tysiące zwierząt. Czarny dym zasnuł niebo nad niektórymi wiejskimi rejonami w Wielkiej Brytanii. Przybrało to w zimie 2000/2001 r. apokaliptyczne rozmiary. Wybuchła choroba wściekłych krów (BSE). Choroba ta występowała wprawdzie także wcześniej, obecnie jednak nowością był fakt, że wybito całe pogłowie zwierząt. Podobnie wyglądała sytuacja z BSE w Niemczech i innych krajach europejskich, gdzie jakby z nicości zaczęły się nagle pojawiać krowy z tą chorobą. Także i tutaj zniszczono całe stada zwierząt. Załamała się konsumpcja mięsa wołowego, modne stało się mięso tak egzotyczne, jak krokodyle, kangurze i strusie. Unia Europejska w ogromnym pośpiechu zainicjowała program "oczyszczenia" rynku, który miał pochłonąć setki tysięcy zwierząt. W tym czasie sprzedaż mięsa wołowego znowu się ustabilizowała, rzadko kto mówi jeszcze o BSE.
Dało to okazję do gruntownej refleksji nad współczesnym społeczeństwem konsumpcyjnym. Przykład BSE: według tego, co do tej pory wiadomo, choroba ta powstała między innymi dlatego, że konsumenci oczekiwali coraz tańszego mięsa. Aby sprostać temu naciskowi obniżania kosztów, hodowcy zaczęli stosować tanią paszę, w tym także mączkę zwierzęcą zainfekowaną BSE. Krowy przestały jeść trawę na pastwisku, zostały wepchnięte do obór i uczynione kanibalami w najprawdziwszym znaczeniu tego słowa. Pożerały osobniki należące do ich gatunku - w formie mączki zwierzęcej.
Jak wspomniano, taki rozwój sytuacji jest ściśle powiązany z naszymi zachowaniami konsumpcyjnymi. Jak długo nie będziemy gotowi, aby za dobre i jakościowo wartościowe mięso zapłacić również odpowiednio wyższą cenę, ciągle będzie dochodziło w naszym nowoczesnym społeczeństwie konsumpcyjnym do takich prawdziwie apokaliptycznych zjawisk.
Przykłady te są symbolem wielu nieprawidłowości, których można by się doszukać w społeczeństwach konsumpcyjnych. Chodzi zwłaszcza o fenomen konsumpcjonizmu, który będzie przedmiotem krytycznych rozważań w niniejszym artykule.
(...)

Strona redakcyjna

2003 by Księgarnia św. Jacka, Katowice
Redakcja techniczna i łamanie tekstu: Piotr Pindur
Projekt okładki: Marcin Jakimowicz
Zdjęcia na okładce:
ks. Arkadiusz. Wuwer
ISBN 83-7030-231-9
Księgarnia św. Jacka Sp. z o.o. ul. Warszawska 58, 40-008 Katowice
tel.: (O-prefiks-32) 259 92 21/2, 206 85 05, 251 19 59, 205 32 63 taks: (O-prefiks-32) 259 78 25
e-mail: redakcia@ksi.pl księgarnia internetowa: www.ksj.pl
Druk i oprawa:
Cieszyńska Drukarnia Wydawnicza ul. Pokoju l, 43-400 Cieszyn