Anna Świderkówna

Prawie wszystko o Biblii

Do każdej przesyłki
dołączamy prezent!

Pozycja archiwalna.

Nie gwarantujemy, że zamówienie będzie mogło być zrealizowane.

Notka

Prof. dr hab. Anna Świderkówna, autorka niezwykle poczytnych książek Rozmowy o Biblii (trzy kolejne tomy sprzedano w łącznym nakładzie 100 000 egzemplarzy!), mówi o sobie, że przychodzi do Jerozolimy ze świata pogańskiego. Absolwentka filologii klasycznej, przez wiele lat zajmowała się papirologią, tj. dyscypliną badającą greckie (rzadziej łacińskie) teksty pisane na materiałach nietrwałych, a pochodzące najczęściej z Egiptu grecko-rzymskiego. Od lat osiemdziesiątych głównym przedmiotem jej zainteresowań naukowych jest Biblia. W tej dziedzinie należy do grona powszechnie uznanych autorytetów i najbardziej zasłużonych popularyzatorów.
Prawie wszystko o Biblii - tytuł ten może wydawać się zbyt śmiały. Przez tyle wieków napisano tak wiele ksiąg, a przecież ciągle jeszcze jesteśmy niezmiernie daleko od powiedzenia naprawdę "wszystkiego". Tytuły całej serii zaczynają się jednak od słów "Prawie wszystko o...", co w gruncie rzeczy znaczy: jest to prawie wszystko, co powinien wiedzieć na ten temat człowiek wykształcony.

Spis treści

WPROWADZENIE
Skróty biblijne
Co to jest Biblia
Jak kształtowała się Biblia
Historia świata, w którym narodziła się Biblia
Kanon czy kanony biblijne
Teksty oryginalne i kłopoty z przekładami
Gatunki i formy literackie
Tajemnica mitu
Prorocy
Mesjasz
Przymierze - Testament
CZYTAMY STARY TESTAMENT
Na początku
Biblijny i niebiblijny potop
Abraham, ojciec wszystkich wierzących
"Syna swego wezwałem z Egiptu"
Gdy Bóg przemówi
Mądrość i biblijne księgi mądrościowe
Księga Hioba, czyli tajemnica niezawinionego cierpienia
Jezus, syn Syracha, podróżnik i nauczyciel
Kiedy Mądrość Najwyższego przemówiła po grecku
Pieśń nad pieśniami
Psalmy

Wstęp

(...)
Biblia, ten niezmiernie cenny dla naszej kultury "księgozbiór", powstała, jak będziemy o tym jeszcze mówić, w trzech językach: hebrajskim, aramejskim (występującym w niej wprawdzie bardzo rzadko) i greckim. Ponieważ zaś mało kro z nas zna choćby jeden z tych języków, jest rzeczą oczywistą, że musimy ją czytać w tłumaczeniach. Obecnie w języku polskim mamy trzy współczesne katolickie przekłady Biblii z języków oryginalnych. Są to:
- Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, opracowane przez zespół biblistów polskich, z inicjatywy benedyktynów tynieckich, pod redakcją o. Augustyna Jankowskiego OSB, ks. Lecha Stachowiaka i ks. biskupa Kazimierza Romaniuka. Jest to tzw. Biblia Tysiąclecia (skrót: BT). Do dzisiaj ukazało się już pięć jej wydań, w tym wydanie V, zmienione i poprawione w 2000 r.
- Pismo Święte Starego i Nowego Testamentu, pod redakcją ks. Michała Petera i ks. Mariana Wolniewicza, początkowo w 3 tomach. Wydanie III w 4 tomach ukazało się w 1994 r. Jest to tzw. Biblia Poznańska (skrót: BP).
- Biblia Warszawsko-Praska, w przekładzie ks. biskupa Kazimierza Romaniuka, wydanie l, Warszawa 1997.
Istnieje też nowy przekład protestancki całości Biblii z języków oryginalnych, przygotowany przez Brytyjskie Towarzystwo w Warszawie. W wydaniu XVIII (Warszawa 1990) zostały zamieszczone - w przekładzie Biblii Tysiąclecia - również księgi deuterokanoniczne (czyli wtórokanoniczne, por. s. 23), zwane przez protestantów apokryfami. W wydaniach wcześniejszych ksiąg tych nie ma.
Słyszy się czasem pytanie: jaki przekład jest najlepszy, jaki należy czytać, jaki wykorzystać w swojej pracy. Otóż przede wszystkim trzeba stwierdzić, że każdy jest niedoskonały (bo taka jest sama natura przekładu) i że pracy naukowej na żadnym opierać nie można. (...)

Fragment tekstu

(...)
Kiedy Mądrość Najwyższego
przemówiła po grecku
Gdy syn Syracha zaczynał swoją Księgę słowami: "Wszelka Grecka" mądrość pochodzi od Boga" (Syr 1,1), chciał, jak się zdaje, Mądrość przeciwstawić Mądrość biblijną mądrości greckiej, głoszonej Salomona przez filozofów, lecz także i przez poetów, retorów, uczonych, a nawet kupców helleńskich, sławionej również przez jego własnych współbraci, licznych synów Izraela, którzy skłonni byli sądzić, że tylko życie "po grecku" może zapewnić im spokój i dobrobyt. Mniej więcej dwa wieki po nim lub może nieco później ktoś, o kim nic zgoła nie wiemy, żyjący najprawdopodobniej w Aleksandrii, postanowił wykorzystać nie tylko język grecki, lecz także swą znajomość greckiej poezji i myśli filozoficznej, aby nie rozumiejącym już hebrajskiego Żydom z diaspory ukazać w sposób im dostępny całą wspaniałość Mądrości Najwyższego. Chcąc nadać więcej powagi swemu niewielkiemu dziełku, zgodnie z duchem czasu, każe w nim przemawiać Mędrcowi nad mędrcami, królowi Salomonowi. Dlatego też weszło ono do Septuaginty, a z niej trafiło do kanonu katolickiego (i prawosławnego) pod tytułem Mądrość Salomona (dziś nazywa się je częściej Księgą Mądrości), odrzucone zaś zostało przez faryzeuszy i później protestantów.
Mądrość Salomona jest dziełem greckim nie tylko dlatego, że została napisana po grecku. Jeśli weźmiemy pod uwagę gatunek literacki, to musimy stwierdzić, że nie ma żadnego odpowiednika w Biblii, bez trudu można go natomiast znaleźć w literaturze greckiej. Badacze mówią tu o mowie napominającej (gr. protreptikos). Nie po raz pierwszy już widzimy, jak autor biblijny potrafi wykorzystać pewne elementy zapożyczone z otaczającego świata, z pogańskiej mitologii, i włączyć je w swój własny hymn na chwałę Jedynego. Inni wolą widzieć w tej Księdze przede wszystkim równie modną w owym czasie pochwałę (gr. enkamion). Autor zna przy tym świetnie literacki język grecki, umie się nim zręcznie posługiwać, co więcej, jest utalentowanym poetą o doskonałym wyczuciu słowa i rytmu zdania. A jednocześnie pozostaje w pełni wierny tradycjom biblijnym. (...)

Strona redakcyjna

Na pierwszej stronie okładki
Maurycy Gottlieb, Chrystus nauczający w Kafarnaum (1878-1879)
ze zbiorów Muzeum Narodowego w Warszawie
Projekt graficzny i projekt okładki
Agata Pieńkowska
Redakcja
Anna Wójcik,
Joanna Pomorska
Korekta
Maria Olak
Copyright by Wydawnictwo Piotra Marciszuka STENTOR
Copyright by Anna Świderkówna Warszawa 2002
ISBN 83-86018-92-5
Skład i łamanie
WERSET
www.werset.pl
Druk
Drukarnia AKI tel./fax (022) 636 79 00
Wydawnictwo Piotra Marciszuka STENTOR
02-793 Warszawa, ul. Przy Bażantarni 11
tel./fax (022) 649 89 97, 648 01 91
www.stentor.cpm.pl
e-mail: stentor@stentor.com.pl