ks. Krzysztof Gryz, ks. Bogusław Mielec (red.)

Chrześcijanin wobec... eutanazji

Do każdej przesyłki
dołączamy prezent!

Pozycja archiwalna.

Nie gwarantujemy, że zamówienie będzie mogło być zrealizowane.

Notka

Sprawa obrony życia jest jednym z tych obowiązków, który jest wzmocniony przez nasze wejście w trzecie tysiąclecie. [...] Widzę pewną analogię;jaka istnieje pomiędzy obroną życia nienarodzonych a obroną tego życia,
które jest narażone u jego końca. Ono nie jest narażone na to, że zgaśnie, ale narażone jest na to, że czło- wiek będzie interweniował po to, żeby i zapanować nad tym procesem odchodzenia. Zapanować nie w tym znaczęniu, żeby go przedłużać, ale po to, żeby go skrócić, stać się jego panem,panem życia. [...] Nie ukrywam, że Ť dla mnie jest to dopiero początek wielkiego działania, aby odwrócić ten - rzekomo nieuchronny - proces, a powiedziałbym od siebie - deformację mentalności ludzkiej w odniesie-niu do życia tych, którzy są chorzy terminalnie.
Kardynał Franciszek Macharski

Spis treści

Od Redakcji
Słowo wstępne księdza kardynała Franciszka Macharskiego
Eutanazja we współczesnym kontekście kulturowym (ks. Krzysztof Szczygieł)
Etyka chrześcijańska a etyka ateistyczna wobec eutanazji (ks. Tadeusz Biesaga SDB)
Teologiczno-moralne aspekty eutanazji (ks. Krzysztof Gryz)
Medycyna w walce z cierpieniem (Teresa Weber)
Refleksje o eutanazji z perspektywy psychiatrycznej (Andrzej Cechnicki)
Aspekt prawny zagadnienia eutanazji (Mariusz Żelichowski)
Przełamać lęk (Barbara Tischner)
Moje spotkanie z cierpieniem (ks. Tomasz Grzesiak)
Wartość osoby ludzkiej w doświadczeniu Jeana Vanier (Piotr Wierzchosławski)
Dzieląc życie z niepełnosprawnymi... (s. Krystyna Bród SM)
Opieka paliatywna, ruch hospicyjny, domy pomocy społecznej
alternatywa wobec eutanazji
Hospicjum alternatywą wobec eutanazji
-jego rola w opiece nad terminalnie chorym i rodziną (Jolanta Stokłosa)
Służba Caritas wobec cierpiących (ks. Jan Kabziński)
Wolontariat - szkoła miłości bliźniego (ks. Jan Kabziński)
Postawy wobec eutanazji u studentek Wydziału Pielęgniarskiego
Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego (ks. Jan Dziedzic)
Eutanazja jako problem duszpasterski (ks. Bogusław Mielec)
Słowo podsumowania (bp Kazimierz Nycz)

ANEKS
Deklaracja o eutanazji IURA ET BONA
Katechizm Kościoła Katolickiego - eutanazja
Encyklika Emmgelium vitae - dramat eutanazji
Człowiek wobec tajemnicy śmierci (Jan Paweł II)
Godność człowieka umierającego (Jan Paweł II)
Propozycja homiletyczna (ks. Bogusław Mielec)
O laskę chrześcijańskiej postawy wobec cierpienia i śmierci
- adoracja (ks. Stanisław Mika)
Propozycja katechezy na temat eutanazji (ks. Tadeusz Panuś)
Wskazówki bibliograficzne

Wstęp

Ojciec Święty Jan Paweł II, kreśląc w liście apostolskim Novo millennio ineunte zadania Kościoła u progu nowego tysiąclecia, przypomina o "powinności czynnej troski o poszanowanie życia każdej ludzkiej istoty od poczęcia aż do naturalnego kresu". Zadanie to staje się tym bardziej naglące, im bardziej współczesny człowiek zatraca poczucie świętości życia, przez co cierpienie i śmierć tracą zupełnie na wartości. Jedyną alternatywą, jaką się ofiaruje człowiekowi wołającemu swoim cierpieniem o miłość, jest eutanazja.
Odpowiedź Kościoła, dla którego człowiek jest pierwszą i podstawową drogą w wypełnianiu swojego posłannictwa była i jest jasna: każde życie ludzkie jest dobre, bo jest darem miłującego Ojca. Trzeba się teraz zastanowić nad tym, jak tę prawdę przełożyć na ową "czynną troskę" o człowieka w podeszłym wieku i o człowieka doświadczonego wielkim cierpieniem.
Konkretną pomocą w podejmowaniu duszpasterskiego wysiłku sprzeciwienia się pokusie eutanazji mogą okazać się materiały zamieszczone w niniejszej publikacji. Są one owocem konwersatorium na temat eutanazji, które z inspiracji Księdza Kardynała zostało zorganizowane w Domu Arcybiskupów Krakowskich w dniu 26 lutego 2001 r. przez zespół w składzie: ks. prof. dr hab. K. Szczygieł, ks. dr hab. T. Biesa-ga SDB, ks. dr K. Gryz oraz ks. dr B. Mielec. Wśród zaproszonych osób znaleźli się teologowie, etycy, psychologowie, lekarze, prawnicy, duszpasterze, katecheci, świeccy zaangażowani w ruchy kościelne, a nade wszystko osoby, które na co dzień opiekują się ludźmi chorymi terminalnie.

Fragment tekstu

(...)

WARTOŚĆ OSOBY LUDZKIEJ W DOŚWIADCZENIU JEAN VANIER

Niezwykle szybki rozwój wiedzy, nauki i techniki zaowocował nowymi, dotychczas niedostępnymi możliwościami wpływania na życie i organizm człowieka na wszystkich eta pach jego istnienia i sprawił, że kwestia jego biologicznego początku i końca stała się przedmiotem burzliwych dyskusji niepokojących spekulacji, eksperymentów medycznych, a nawet budzących niepokój rozwiązań prawnych i społecznych We wspomnianych dyskusjach i działaniach niejednokrotnie na nowo podejmuje się próby odczytania i formułowania istoty i wartości ludzkiego życia. Szczególny wkład w zrozumienie, pogłębienie i tym samym obronę wartości i godności ludzkiego życia ma założyciel wspólnot "Arka" i "Wiara i Światło" - Jean Vanier.
Doświadczenie i myśl Jean Vanier należą do najgłębszych doświadczeń i refleksji na temat człowieka i człowieczeństwa w XX wieku. Na pozór nie mówi i nie tworzy on nic nowego, poza tym, że odkrywa wartość osób odrzuconych i naznaczonych piętnem nieszczęścia i cierpienia, że na nowo odkrywa sens, znaczenie i wymiary życia wspólnotowego. Mimo to refleksja J. Vanier doskonale mieści w sobie najodleglejsze horyzonty myśli filozoficznej i teologicznej, odkryć naukowych, w tym także z zakresu medycyny i genetyki czy tez działań i programów polityków. Jest ona ich nieodłącznym tłem, komentarzem, diagnozą, odpowiedzią, czasem także wskazówką, nie zawsze dobrze rozumianą.
Jakie są najważniejsze elementy vanierowskiej antropologii, co sprawiło, że Jan Paweł II skierował m.in. do przedstawicieli "Arki" i "Wiary i Światła" wezwanie, by wprowadzili Kościół w trzecie tysiąclecie?
Najważniejszym dla J. Vanier wymiarem człowieka oraz pojęciem definiującym jego człowieczeństwo jest komunia oraz zdolność do nawiązywania więzi. W ślad za Zygmuntem Freudem Jean Vanier zrozumiał, jakie znaczenie dla tożsamości życia człowieka - a także dla całych społeczeństw - mają więzi z okresu wczesnego dzieciństwa. Szczególne znaczenie tu więź między matką a dzieckiem, którą Vanier rozumiał jednak inaczej niż Freud: "Uważam, że Freud zaciemnił nasze rozumienie więzi między matką i dzieckiem. Wydaje mi się, że stracił on zrozumienie tej tak prostej i ważnej więzi, jaka między nimi istnieje. Dziecko nie jest istotą egoistyczną, ale istotą kruchą i słabą. Więź z matką napełnia go pokojem, miłością, komunią".
Ta właśnie komunia jest podstawowym i najgłębszym wymiarem życia człowieka i jest mu ona niezbędna, niezależnie od poziomu intelektualnego czy statusu społecznego. Jest ona źródłem życia, źródłem siły, nadziei, wiary w siebie, poczucia własnej tożsamości. Człowiek może żyć nią najpełniej wtedy, gdy jest słaby i bezbronny, kiedy niewiele może z siebie dać innym i skazany jest na przyjmowanie jej od innych: w okresie wczesnego dzieciństwa i w okresie późnej starości. Te dwa stany słabości obejmują jak klamra jego życie. Towarzyszą jego przyjściu na świat i odejściu z tego świata. Tak jakby Stwórca chciał zaznaczyć, że nie przychodzimy tu i nie odchodzimy stąd dzięki sobie samym, o własnych siłach.
Problem komunii jest dla J. Vanier zagadnieniem fundamentalnym w wymiarze osobowym jak i społecznym. Komunia i zaufanie są dla J. Vanier najistotniejszymi podstawami psychologii człowieka i porządku społecznego. Są fundamentem wszelkiego autentycznego wzrostu i rozwoju, dotykają tego, co najgłębsze w istocie ludzkiej. Określają także strukturę i egzystencję jego bytu od pierwszych po ostatnie chwile życia.

(...)

Strona redakcyjna

Redakcja techniczna Sebastian Wojnowski
Projekt okładki Jadwiga Mączka
Korekta Teresa Piech
IMPRIMATUR
Kuria Metropolitalna w Krakowie
Nr 714/2001 z 13 marca 2001 r.
bp Jan Szkodoń, wikariusz generalny
ks. Jan Dyduch, kanclerz
ks. dr Wacław Gubała, cenzor
ISBN 83-87960-77-2
Wydawnictwo św. Stanisława BM Archidiecezji Krakowskiej 31-101 Kraków, ul. Straszewskiego 2 161(12)4295217,6288218
e-mail: wydawnictwo@diecezja.krakow.pl