James F. Keenan SJ

Cnoty na co dzień

Do każdej przesyłki
dołączamy prezent!

Pozycja archiwalna.

Nie gwarantujemy, że zamówienie będzie mogło być zrealizowane.

Notka

Autor na konkretnych przykładach życia codziennego, życia w rodzinie, szkole, domu, pracy, parafii, ukazuje drogę chrześcijanina jako wzrastanie w cnotach. Zaleca przy tym nie tylko "tradycyjne" cnoty, jak m.in. miłość, sprawiedliwość, umiarkowanie, męstwo, ale także cnoty "nowe", szczególnie dziś wszystkim potrzebne: poczucie własnej godności, gościnność, wdzięczność, prawdomówność, a także... poczucie humoru.

James F. Keenan SJ, profesor w Weston Jesuit School of Theology, autor wielu książek i artykułów na temat teologii moralnej i etyki.

Spis treści

Część I: Cnota - wprowadzenie
1. Nawyki istnienia
2. Zwykłe życie moralne
3. Poradnictwo moralne w złożonych i niepewnych czasach
4. Wzrastanie powołaniem chrześcijanina
5. Kilkanaście pytań na temat sumienia
Pytania do refleksji

Część II: Cnoty teologalne
6. Wiara
7. Nadzieja
8. Miłość, matka innych cnót
Pytania do refleksji

Część III: Cnoty kardynalne
Wstęp
9. Cnota wierności
10. Sprawiedliwość
11. Poczucie własnej godności
12. Rodzicielstwo a cnota roztropności
13. Męstwo
14. Umiarkowanie
15. Cnoty a wyobraźnia
Pytania do refleksji

Część IV: Inne cnoty
Wstęp
16. Gościnność
17. Mądrość
18. Wdzięczność
19. Współczucie
20. Humor
21. Sprawność fizyczna
Pytania do refleksji

Wstęp

Pewnego dnia zadzwonił do mnie Michael Walsh, który zasiadał w Komisji ds. Nauki Wiary przy Krajowej Konferencji Biskupów Katolickich. Telefonował właśnie do kilku przyjaciół w Nowym Jorku i chciał zasięgnąć mojej opinii na temat krótkiej listy teologów moralistów, którym zamierzano zaproponować prowadzenie kolumny na temat moralności w czasopiśmie "Church". Lista nazwisk była imponująca; przed odłożeniem słuchawki powiedziałem: "Mike, jeżeli oni wszyscy się nie zgodzą, ja ją wezmę; bardzo chciałbym prowadzić kolumnę na temat cnoty". Parę tygodni później kolumnę dostałem. Chciałem prowadzić tę kolumnę, ponieważ chciałem znaleźć miejsce, gdzie mógłbym opracować swoje myśli na temat cnoty i zwykłego życia ludzi dorosłych. Chciałem przemówić do chrześcijan nie tyle ciekawych, co myślących. Chciałem nawiązać kontakt z ludźmi zainteresowanymi nie tym, jaki temat aktualnie powoduje rozłam w Kościele, ale tym, co może stanowić podstawę naszego życia rodzinnego i wspólnotowego. Pragnąłem znaleźć wspólny język. Co więcej, zamiast zajmować się zasadami lub regułami, które rządzą poszczególnymi i specyficznymi złożonymi działaniami, chciałem przyjrzeć się zwykłemu życiu. Żeby to zrobić, zająłem się cnotami.

Fragment tekstu

(...)

Czyny ludzkie są czynami moralnymi

W odpowiedzi na pytanie drugie, św. Tomasz proponuje trzy szczególnie pomocne przemyślenia. Aby zająć się moralnością w sposób pozytywny i bardziej całościowy, św. Tomasz pierwszy pisał, że wszystkie czyny ludzkie są czynami moralnymi. Dla teologii moralnej nie ma stwierdzenia większej wagi. Oznacza on, że jakikolwiek zamierzony przez nas czyn, zachowanie czy sposób postępowania jest moralny. Sposób, w jaki uczymy, mówimy kazania, rozmawiamy, prowadzimy samochód, spotykamy się, dyskutujemy, robimy porządki, itd., stanowi zachowanie moralne. Wiemy na przykład, że sposób, w jaki rozmawiamy z naszymi dziećmi, ze starszymi, z pracownikami, pracodawcami, sąsiadami czy współmałżonkiem, dostarcza bogactwa moralnych wyborów, które mogą w sposób pozytywny lub negatywny wpłynąć na nasze życie. Wiemy, że sposobności moralnych jest wiele, dlatego myślimy o nich po przebudzeniu.
Drugim spostrzeżeniem Tomasza było zwrócenie uwagi na fakt, że większość naszych działań ma wpływ przede wszystkim na nas. Chociaż rzeźbiarz, malarz, stolarz czy poeta tworzy dzieła sztuki, większości czynności życiowych raczej nie tworzymy, tylko wykonujemy. To, co robimy, oddziałuje na nas: jeśli wykonane jest dobrze, zmienia nas na lepsze; jeśli wykonane jest niedobrze, zmienia nas na gorsze. Na przykład dobry bieg sprawia, że biegacz biega lepiej. Dopracowany taniec sprawia, że tancerz lepiej tańczy. A dzięki słusznym decyzjom rodzic staje się lepszym rodzicem. Natomiast bieganie na siłę, niestaranne recitale oraz błędny osąd zmieniają nas na gorsze. Czynności te (zwykłe, moralne czynności życiowe) św. Tomasz nazywa "immanentnymi". Skutki tych czynności odbijają się na tym, kto je wykonuje. Jest to ważna i wspaniała myśl, która w istocie mówi, że "stajemy się takimi, jakie są nasze czyny". Brzmi to prawdziwie.
Jeśli jedziemy do pracy jak szaleńcy, wszystko wskazuje na to, że staniemy się do nich podobni. Jeśli traktujemy pacjentów z wyższością, wszystko wskazuje na to, że z wyższością będziemy traktować również naszego małżonka, kolegów i przyjaciół. Jeśli nie potrafimy dochować sekretu wobec jednych przyjaciół, nie będziemy potrafili tego zrobić wobec innych. Jednym słowem, nie możemy uważać, że nasz sposób postępowania nie będzie miał na nas wpływu w przyszłości: stajemy się tacy, jak nasze czyny.
Na koniec, aby stać się lepszymi i bardziej wolnymi ludźmi, musimy rozpoznać, a potem skorzystać z danych nam wielu sposobności moralnych. Św. Tomasz twierdził, że dokonujemy tego poprzez ćwiczenia; ponieważ każdy czyn jest czynem moralnym, który na nas oddziałuje, powinniśmy nasze działania planować tak, aby stać się ludźmi, jakimi chcielibyśmy być wobec Chrystusa. Działania moralne zasadzają się na ćwiczeniu. I tak, jeżeli trzeba, byśmy stali się bardziej roztropni, powinniśmy ćwiczyć roztropność. Jeżeli trzeba, byśmy byli bardziej odważni, musimy ćwiczyć odwagę. Jeżeli powinniśmy wzrastać w wierności, to musimy podjąć ćwiczenia wymagające wierności. Ćwiczenia te pomagają nam stać się takimi ludźmi, jakimi mamy się stać według zamierzenia Bożego.
(...)

Strona redakcyjna

Tytuł oryginału
Virtues for Ordinary Christians

Copyright 1996 by National Pastoral Life Center,
18 Bleecker St., New York, NY 10012

Originally published in 1999 by Sheed & Ward
7373 South Lovers Lane Road
Franklin, Wisconsin 53132

Copyright Wydawnictwo WAM, 2003
Redakcja Dorota Cieślik
Projekt okładki Jadwiga Mączka

NIHIL OBSTAT.
Prowincja Polski Południowej Towarzystwa Jezusowego,
ks. K. Dyrek SJ, prowincjał,
Kraków, 9 października 2002 r., l.dz. 196/02.

ISBN 83-7318-008-7

WYDAWNICTWO WAM
ul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków
tel. (012) 429 18 88 • fax (012) 429 50 03
e-mail: wam@wydawnictwowam.pl

DZIAŁ HANDLOWY
tel. wew. 322, 348, 366 • fax (012) 430 32 10
e-mail: handel@wydawnictwowam.pl

Zapraszamy do naszej KSIĘGARNI INTERNETOWEJ:
http: //WydawnictwoWam.pl

Druk i oprawa:
Drukarnia Wydawnictwa WAM
• ul. Kopernika 26 • 31-501 Kraków