Na początku należy postawić następujące pytanie: Czy obraz "Kościoła-Matki", który dzisiaj stał się nam obcy i który chętnie zastępujemy bliższą nam kategorią "ludu Bożego", nie jest może tylko zwykłym porównaniem, dostosowanym do dawnych uwarunkowań kulturowych, porównaniem, które nie odpowiada już naszej mentalności i naszym odczuciom? Wprawdzie nie można mu odmówić zakorzenienia w Piśmie Świętym, ale czy jest ono rzeczywiście dostatecznie mocne, ażeby - na przekór naszym oporom i niezrozumieniu - nadal podtrzymywać tę tak poruszającą umysły, a zwłaszcza serca dawnych chrześcijan ideę wszechogarniającej "macierzyńskości" Kościoła i ukazywać ją jako zobowiązującą również dla nas? Czy nie można by poprzestać na wydobyciu z tej "ideologii" macierzyńskiego Kościoła paru elementów, pozbawionych już pierwotnego symbolizmu, i zachowaniu ich w naszym tak zmienionym dzisiejszym świecie?
Tego właśnie chciał dokonać Karl Delahaye w swym znanym opracowaniu, o wiele bardziej zniuansowanym niż w tym skrócie można pokazać. Sądzi on, że wydobywając pewne zapomniane wraz z zanikiem samego obrazu elementy idei "Kościoła-Matki" i dokonując ich transpozycji, można by pobudzić do "odnowy metod duszpasterskich w perspektywie wczesnej patry-styki". Ponieważ Kościół, "poznając swą istotę tylko w obrazach, ma niepełną świadomość swej własnej rzeczywistości", a nadto "ponieważ skarbiec swej egzystencji uświadamia sobie dopiero w historii", jest zupełnie możliwe, że jakiś obraz, kiedyś central-