(...)
KWIRYNIUSZ
Publiusz Sulpicjusz Kwiryniusz, konsul od 12 r. przed Chr., wielkorządca Syrii od 6 r. po Chr., realizował cele polityki rzymskiej na Bliskim Wschodzie (Łk 2, 20). Józef Flawiusz i Łukasz podają, że za jego czasów odbył się spis ludności, który Flawiusz datuje na 6-7 r. po Chr. i który miałby być przyczyną wzniecenia powstania przez Judasza Galilejczyka (Dz 5,37). Dla tych, którzy utrzymują, że ten właśnie spis ludności zbiegł się w czasie z narodzeniem Jezusa (Łk 2,1-5), oznaczałoby to, że Łukasz pomylił się co do jego daty (E. Schu-rer). Innym możliwym rozwiązaniem, które wielu uważa za najbardziej prawdopodobne, jest hipoteza, że chodzi o dwa różne spisy, z których bliższy czasowi narodzenia Jezusa miałby się odbyć około 6-7 r. przed Chr. (- Herod w tym czasie jeszcze żył), kiedy Kwiryniusz realizował wytyczne polityki rzymskiej na Wschodzie (W. Ramsay). Wreszcie należy podkreślić, że ostatnio coraz większą popularność wśród historyków (P. Benoit, H. Guevara, E. M. Smallwood, G. Delling, J. Ernst in.) zyskuje teza, iż spis ludności odbył się w ostatnich latach panowania Heroda i że Józef Flawiusz świadomie przesunął w czasie jego datę, kierując się strukturalnymi racjami swego dzieła. Jeśli tak by się rzeczy miały, chodziłoby tylko o jeden spis i Łukasz - w odróżnieniu od Józefa - podał jego prawidłową datę.
(...)