(...)
WPROWADZENIE - OBJAŚNIENIE
Ewangelia Markowa w swoim obecnym kształcie powstała około roku 70 po Chrystusie, być może jeszcze przed upadkiem świątyni jerozolimskiej, prawdopodobnie jednak krótko po tym wydarzeniu. Jej Autor, chrześcijanin pochodzenia żydowskiego, postanowił (może pod wrażeniem śmierci Piotra Apostoła) zebrać w jedną całość istniejące już od dawna, powtarzane i rozważane we wspólnotach chrześcijańskich ustne przekazy o Jezusie. W ten sposób mogły one zostać zachowane i uchronione na czasy, kiedy nie będzie już naocznych świadków życia, śmierci i zmartwychwstania Jezusa.
Miejscem powstania tej Ewangelii jest najprawdopodobniej Rzym, ale była ona przeznaczona również dla innych wspólnot chrześcijańskich - zwłaszcza dla tych z pogranicza Palestyny i Syrii, mocno związanych z nauczaniem Apostoła Piotra.
Powstanie tej Ewangelii jest jednym z kluczowych wydarzeń w rozwoju pism Nowego Testamentu. Została w ten sposób stworzona forma literacka ewangelii, do której nawiązuj ą następne dzieła tego rodzaju (dzisiejsze Ewangelie Mateuszowa, Łukaszowa i Janowa). Wiąże się z tym szereg spraw bardzo ważnych dla dobrego rozumienia tekstu Ewangelii. Zwróćmy uwagę na najważniejsze z nich:
l. Ewangelia Markowa powstała, żeby tym, którzy stają się uczniami Jezusa, przedstawić Jego tajemnicę i przekazać Jego orędzie. Chodzi więc nie tyle o wiedzę czy też informację o Jezusie, ale raczej o to, żeby słuchacze przyjęli sposób życia, który Jezus ukazał, a Bóg - Jego Ojciec - potwierdził, kiedy wskrzesił Go z martwych. Cały przekaz podporządkowany został jednemu: powiedzieć, kim jest i czego od nas wymaga ten Jezus, który za nas umarł i dla nas zmartwychwstał. Dlatego Ewangelia rozpoczyna się słowami, w których sam Autor mówi nam, czym jest jego tekst: "Źródło dobrej nowiny Jezusa, Mesjasza, Syna Boga".
2. Z takiego zamierzenia wynikają dwie ważne właściwości tekstu Markowego. Po pierwsze, został on spisany jako jedna wielka katecheza - to jest do przeczytania każdorazowo w całości. Po drugie, Marek świadomie tak układa swoje opowiadanie, by spełniało ono wspomniane zadanie włączenia słuchaczy w tajemnicę życia Jezusa. Czyni to zarówno przez kompozycję całości, jak też przez sposób przedstawiania zdarzeń i związanych z nimi słów Jezusa, a nawet przez dobór poszczególnych słów i zwrotów.
3. Długo nie zwracano uwagi na takie właściwości tekstu Ewangelii Markowej. Ponieważ jest ona napisana prostym językiem i zachowuje wiele cech mowy potocznej, tekstu raczej mówionego niż pisanego, wydawało się, że nie można się po jej Autorze spodziewać zbyt wyszukanej "techniki" pisarskiej. Zazwyczaj też tłumacze starali się nieco poprawić w swoim tłumaczeniu styl wypowiedzi Ewangelisty
- w przekonaniu, że w ten sposób ułatwiają odbiorcom jej zrozumienie. Unikano na przykład rozpoczynania większości zdań od spójnika "i" albo "a", co jest charakterystyczne dla stylu Marka. Dopiero nowsze badania tekstu tej Ewangelii pokazały, że mamy tu do czynienia ze świadomym połączeniem prostego i potocznego języka z wielką umiejętnością i sztuką przemawiania - włącznie z zastosowaniem reguł klasycznej retoryki greckiej i łacińskiej. Stąd między innymi podział tekstu Ewangelii na trzy wielkie części, obramowane krótkim wstępem i zakończeniem (podział ten zaznaczono w tym wydaniu na marginesach). Te trzy części to zgodnie z zasadami retoryki: narracja - prezentacja tematu, argumentacja wyjaśniająca i rozstrzygnięcie (którym są wydarzenia związane z śmiercią krzyżową Jezusa i Jego zmartwychwstaniem). Język tej Ewangelii pozostaje przy tym bardzo żywy i plastyczny. Marek chętnie używa zwrotów obrazowych - tak, że w jego relacji przez cały czas "coś się dzieje" - podtrzymując uwagę słuchaczy i kierując ją ku temu, co najważniejsze. Nieco później do Ewangelii Markowej dodano jeszcze dwa zwięzłe teksty, mówiące o tym, co stało się, kiedy uczniowie Jezusa uwierzyli w Jego zmartwychwstanie. Również te dwa teksty znalazły się w tym wydaniu. Należą one do natchnionej całości Ewangelii.
4. Ewangelia Markowa jest - powtórzmy - wielką katechezą, przeznaczoną bardziej do słuchania we wspólnocie Kościoła niż do czytania indywidualnego.