Każdy jest inny, musimy tylko pozwolić innym na ich inność!
Wszędzie tylko tworzymy sobie obrazy rzeczywistości. Nasze ograniczone zdolności postrzegania i doświadczania oraz podejmowane wysiłki i badania pozwalają nam zawsze tylko zbliżać się do rzeczywistości.
Wyraźnie ukazuje to ten obraz olejny, który wisi w Muzeum Sztuki Współczesnej w Los Angeles. Fajka ta nie pachnie, nie smakuje, nie dymi, nie stara się nam przypodobać ani nie jest ciepła - jest to tylko obraz.
Na świecie żyje sześć miliardów ludzi, a tym samym sześć miliardów obrazów rzeczywistości. Każdy człowiek ma inne kulturowe, środowiskowe i genetyczne uwarunkowania do tworzenia tych obrazów. O nich decyduje też mózg w oparciu o określone doświadczenia i związane z nimi uczucia, pojawiające się również w czasie nauki.
Nauka jest procesem trwającym całe życie, zyskującym energię oraz przetwarzającym różnorodne informacje. Życie nie istnieje bez energii ani energia bez życia. Nauka nie jest ograniczona jedynie do szkoły i do zdobywania technik kultury.
Doświadczenie i nauka są ze sobą ściśle powiązane. Stanowią one jedność. Pod naciskiem zalewającego nas bodźcami i informacjami świata mediów pytanie o jakość nauki przesuwa się coraz bardziej do centrum teoretycznego i praktycznego zainteresowania. Coraz ważniejsze staje się zdobywanie osobistych i konkretnych doświadczeń, aby nie żyć "z drugiej ręki".
Fantazja umiera, jeśli zostanie wyparta przez sztucznie wytworzone obrazy. Konieczne są wyzwania dla własnego myślenia i działania. Wydaje się, ze coraz większym niebezpieczeństwem jest odsunięcie rozumienia od fizycznych doświadczeń i bezpośredniego kontaktu, dotyku z daną rzeczą. Dotykanie, które poprzedza w nieunikniony sposób wszelkie rozumienie, nie może zostać zastąpione ani przez werbalne abstrakcje, ani elektroniczne obrazy. Kreatywność, samodzielność, odpowiedzialność - samodzielna i dzielona z innymi - oraz zdolność do współpracy są warunkami przezwyciężenia problemów życiowych i poradzenia sobie z wymaganiami przyszłości. Ważne jest, by każdy człowiek miał poczucie tego, że jest potrzebny. Wtedy jest on gotowy do porozumienia i przejmowania odpowiedzialności. Duże znaczenie ma także to, by na początku procesu nauki znajdowało się badanie i odkrywanie. Metody nauczania muszą opierać się na zdobyczach współczesnej nauki, m.in. biologii zachowań, neurologii, psychologii, pedagogiki oraz geriatrii. Chodzi bowiem o, dopasowaną do możliwości mózgu, naukę wszystkimi zmysłami - głową, sercem i ręką - tak, by osiągnąć jak najwyższą efektywność. Każda osoba powinna zyskać wgląd w struktury i prawa, zdobyć umiejętność przestrzennego, kompleksowego myślenia oraz rozwiązywania problemów.
Wszystko zależy od wszystkiego, wszystko wzajemnie się warunkuje i wszystko ma swoje skutki, które ciągną za sobą kolejne oddziaływania. Wyniki badań mózgu i psychologii potwierdzają założenia integracyjności, jakie przewidzieli już pedagodzy okresu reformy. Nawet starożytni Grecy mieli jedno wspólne słowo na postrzeganie i odczuwanie: aisthesis! Nowoczesna pedagogika musi postrzegać człowieka w całości, z jego uwarunkowaniami i potrzebami, jego zainteresowaniami i uczuciami. Musi ona odpowiednio do jego zaciekawienia otwierać możliwości i wskazywać drogi. Z tych powodów reprezentanci różnych dziedzin zdecydowali się na założenie "Stowarzyszenia nauczania integracyjnego", którego celem jest badanie, zbieranie informacji, ocenianie i przekazywanie tych "doświadczeń" rodzicom, nauczycielom i wychowawcom. Stowarzyszenie to szuka dróg, możliwości, metod i materiałów, dzięki którym ludzie zostaną wzmocnieni, rzeczy wyjaśnione, wspierane będą mocne strony człowieka, a słabe rozwijane.
Ten poradnik nauczania integracyjnego dr Charmaine Liebertz powstał na podstawie wielu dyskusji oraz praktycznych działań podejmowanych na licznych warsztatach i seminariach, których przeprowadzenie spotykało się z dużym zainteresowaniem.
Franz-Josef Kuhn
założyciel i wiceprezydent Stowarzyszenia nauczania integracyjnego