Wiara Nadzieja Miłość wobec wieczności. Z zagadnień współczesnej escha
ks. Czesław Rychlicki
fragment tekstu:
(...)
5.1.4. Jedność "dala i duszy" w wierze Kościoła
Analiza biblijnych treści traktujących o nieśmiertelności człowieka potwierdziła, że idea ta może być podwójnie wyrażona, bądź to przy pomocy helleńskich kategorii języka - dusza wyzwolona od ciała, bądź za pomocą kategorii semickich, które wykluczając antagonistyczny dualizm w człowieku, nie negują w nim dwoistości. Należy bowiem uznać różnicę między ciałem - bashar i duchem - nephesh, aż do rozdziału między nimi, gdy po śmierci bashar - ciało zmarłego, ulegnie rozkładowi, podczas gdy ten, kto umarł, nadal będzie żył jako refain - cień, w Sheolu. Idea ta przetrwała w Nowym Testamencie, który podejmując myśl z Księgi Mądrości: "Bo dla nieśmiertelności Bóg stworzył człowieka - uczynił go obrazem swej własnej wieczności" (2,23), głosi, że nie cały człowiek umiera, bo "dusze sprawiedliwych są w ręku Boga... i nadzieja ich pełna jest nieśmiertelności" (Mdr 3, 1. 4), dlatego "sprawiedliwi żyją na wieki" (Mdr 5, 15). Ta sama dwoistość antropologiczna, choć bez stosowania pojęć "dusza" i "ciało", została wyrażona przez Chrystusa w odniesieniu do dobrego łotra: "Zaprawdę, powiadam ci: Dziś ze Mną będziesz w raju" (Łk 23, 43), i przez ewangelistę w odniesieniu do Chrystusa: "Wtedy Jezus zawołał donośnym głosem: Ojcze w Twoje ręce powierzam ducha mojego. Po tych słowach wyzionął ducha" (Łk 23, 46). W obydwóch przypadkach ciało na krzyżu doznało śmierci, podczas gdy duch dobrego łotra znalazł miejsce przy Chrystusie, a Jezus w żyjącym Duchu "poszedł ogłosić zbawienie nawet duchom zamkniętym w więzieniu" (l P 3, 19).
Antropologiczna dwoistość stanowiła od dawna narzędzie dla wyrażania wiary Kościoła w człowieka, który jest jednym podmiotem, złożonym z duszy i ciała, który będzie trwał po śmierci indywidualnej. Mając zapewnienie Chrystusa: "Ja jestem zmartwychwstaniem i życiem. Kto we Mnie wierzy, choćby i umarł, żyć będzie" (J 11, 25), Kościół wypowiadał się w tej materii w formie urzędowej na soborach. Na Soborze w Vienne (1312) odrzucono tezę Piotra Olivi o przypadłościowym zjednoczeniu duszy z ciałem, za pośrednictwem zasady życia zmysłowego i wegetatycznego.(...)