(...)
JASZCZURKA (Lacertidae). W Palestynie znanych jest wiele gatunków jaszczurek. Żyją wszędzie, w ST należą do zwierząt nieczystych, pełzających ([BT: poruszających się na ziemi]; Kpł 11,29). W Księdze Kapłańskiej wymienia się z nazwy następujące gady:
1) Jaszczurka, hebr. letaah oznacza zapewne owadożernego gekona (Platydactylus muralis) (Kpł 11,29).
2) Salamandra, hebr. koach, to przypuszczalnie waran nilowy (Varanus nilolicm). Dochodzi on do 2 m długości, ma żółte, ułożone poprzecznymi rzędami plamy na ciemnooliwkowym, do czarnego, tle. Częsty w północnej Afryce (Kpł 11,30).
3) Padalec, hebr. chomath, oznacza inny, do dziś nie zidentyfikowany gatunek jaszczurki (być może Chalci-des sepoides), podobny do węża, o bardzo małych, słabych nogach.
4) Ropucha, hebr. zab, oznacza zapewne kolcogona (Uro-mastix spinipes), dużą, roślinożerną jaszczurkę -> jeż, -> kret.
JASZEN. Gunita, wymieniany wśród sławnych żołnierzy Dawida (2 Sm 23,32; l Krn 11,34 [BT: Chaszem]).
JASZOBEAM
1) Syn Chakmoniego, pierwszy z trzech chyba najsławniejszych wojowników Dawida (l Krn 11,11; w 2 Sm 23,8 nazywa się Iszbaal).
2) Beniaminita, który przybył do Dawida do Siklag (l Krn 12,7), por. -> Korach (4).
3) Syn Zabdiela, dowódca pierwszego hufca wojska w czasach Dawida (l Krn 27,2-3). Często utożsamiano go z Jaszobeamem (1), jednak jego przydomek Chakmonita wskazuje na ojca rodu (por. w. 32).
JASZUB ("oby odwrócił"). Syn Jssachara; jego potomkowie nazywani są Jaszubitami (Rdz 46,13: Job; Lb 26,24; l Krn 7,1).
JASZUBIC1 -> Jaszub
JATNIEL ("Bóg obdarzył"). Odźwierny z rodu Korachitów, syn Meszelemiasza (l Krn 26,2).
JATTIR. Miasto kapłańskie w górach Judy (Joz 15,48; 21,14). Do niego Dawid wysłał część swojego łupu (l Sm 30,27). Prawdopodobnie dzisiejsze Chirbet Attir